Middeleeuws Burgje

27-05-2019, 11:36 Groentje. Door: Margriet Hunse

ODIJK Het allerlaatste gat voor de archeologische opgravingen rond het Burgje is vorige week gedicht. Alle opgravingen zijn afgerond en de bouwwerkzaamheden gaan van start. Het gebiedje bleek een zeer interessante vindplaats.

GRACHTEN ,,We zijn nu in totaal 10 jaar bezig met dit traject,” zegt Peter de Boer van de Omgevingsdienst Regio Utrecht. ,,Nu begint het bureauwerk.” Vorig jaar werden op het bouwperceel aan de Vinkenburgweg een Romeinse grafveld ontdekt en een Middeleeuwse voorraadtoren, de Vinkenburg. De afgelopen maanden werd er gegraven op het erf van het Burgje aan de Weteringsdijk. Ook op deze plek werd een imposant grachtenstelsel opgegraven. Aan de oostkant van de huidige boerderij lag een rechthoek van diepe grachten van ongeveer 60 bij 120 meter. Hanneke van Engeldorp Gastelaars van ADC ArcheoProjecten leidde de opgravingen. ,,Aan de zuidkant lag een iets minder diep grachtenstelsel, dat waarschijnlijk voor de sier bedoeld was. In die gracht zijn twee houten emmers gevonden, een gevlochten mandje en de zitting van een bankje. Normaal kwamen versleten houten gebruiksvoorwerpen in het vuur terecht, dus dit is heel bijzonder. Doordat ze in het water en de klei terecht zijn gekomen, zijn ze goed bewaard gebleven.”

MUIZENVAL Het Burgje zelf is 16e-eeuws, maar er werd 13e-eeuws aardewerk gevonden. Van Engeldorp Gastelaar: ,,Toen was hier dus waarschijnlijk al een boerderij. We vonden ook kringgreppels, waarvan we weten dat dat de basis van een hooimijt was. Onder zo’n hooiberg werd een keramieken pot gezet met een gat als muizenval. We hebben er hier zo’n pot opgegraven, compleet met muizenskeletjes.”

STROOMRUG ,,Dit is echt een interessant gebied,” zegt De Boer. ,,Op de stroomrug, dus het hoger gelegen gedeelte, zijn sporen gevonden van Romeinse bewoning. Iets lager gelegen ontstonden vanaf de 12e eeuw boerderijen of burchten. Op deze plek is een projectontwikkelaar avant la lettre bezig geweest in de tijd dat dit gebied werd ontgonnen. Dit hele terrein is namelijk buiten de ontginning gelaten. In deze streek vind je heel veel hooimijten, de opslag van de oogst en het hooi was dus heel belangrijk. Het zegt veel over hoe zo’n boerderij werd gebruikt. Op de rand van de stroomrug lagen de akkers, de nattere gedeelten werden gebruikt als weide en hooigebied.” In deze streek stonden meerdere spiekers: een toren binnen een gracht. Die werden gebruikt voor opslag, maar ook voor uitkijk of verdediging. Van Kasteel ter Borg, waar in de literatuur wel verwijzingen naar zijn, zijn geen aanwijzingen gevonden. Binnen twee jaar is het archeologisch eindrapport klaar.

VERLEDEN De afgravingen werden in goed overleg met projectontwikkelaar Explorius uitgevoerd, de archeologen kregen alle ruimte. In het nieuwe buurtschap is plaats voor het verleden: het Burgje wordt gerestaureerd en vormt het hart van de nieuwe buurtschap. Fruitbomen van historische rassen zijn herplant. Een aantal bomen kan eventueel weer bij toekomstige bewoners in de tuin worden gezet. Er komt een parkje met verwijzingen naar het Romeinse verleden, en de naam ‘De heuveltjes’ verwijst naar de Romeinse grafheuvels.