Serie: Zin en onzin van numerieke analyse in de archeologie
Deel 4
In het vorige deel ging het over de manier waarop we ordening in een set gegevens konden brengen. De voorbeelden gingen tot nu toe over ‘paaltjes’ en ‘blokjes’. Leuk allemaal, maar wat heeft dat met archeologie te maken?
Ik val wat in herhaling, maar met blokken spelen schijnt pedagogisch zeer verantwoord te zijn. En ook in dit verband wordt dat weer eens bevestigd, want we hebben wel geleerd hoe in een ruimer verband om te gaan met objecten (‘blokjes’) die meerdere eigenschappen hebben.
Die ‘objecten’ kunnen werkelijk van alles zijn, dus ook zaken die in de archeologie spelen.
Je zou het bijvoorbeeld over scherven kunnen hebben – dat is al eerder eens aangestipt. Maar net zo goed over metalen voorwerpen, of pollen, enfin, wat dan ook.
Maar een verzameling scherven is zowel een gemakkelijk als ook een aansprekend voorbeeld. Dus gaan we nu maar eens kijken wat we daar mee kunnen doen.

Wat voor eigenschappen heeft een scherf eigenlijk? Daar gaan we:
- Vindplaats
- Type aardewerk
- Vormtype
- grootte
- gewicht
- aantal fragmenten
- baksel
- versiering
- en zo voorts
Zoals we zien: meerdere eigenschappen, of zoals dat nu ook mag heten: ‘multidimensionaal’…😉
Ik heb nu een voorbeeld van zo’n verzameling. Dat ziet er misschien wat overrompelend uit, maar in wezen dus gewoon een tabel.
Daar kunnen we vast leuke dingen mee doen!

Maar goed, voor de berekening maakt het totaal niet uit of het nu over 25 blokjes gaat met 7 eigenschappen, of over 521 groepen scherven met zo’n stuk of 9 onafhankelijke eigenschappen eigenschappen.
OK! De bak getallen staat voor u klaar, maar wat nu? 📏📐📌✂📉📊⚠🛠🛠🛠💻💻💻
De eerste en broodnodige stap is het ontdekken van wat er opvalt in de set gegevens. Je zou dat de eerste fase van de ‘analyse’ kunnen noemen, als je eens deftig wilt doen. Maar waar het op neer komt is gewoon even goed kijken naar allerlei overeenkomsten en verschillen.
Zo zie je bij de eigenschap (= kolom) ‘categorie al snel dat er kennelijk zo’n ruim 20 categorieën aardewerk zijn bepaald. Verder zie je dat er ook aantallen scherven (‘n’) worden beschreven. Zou het dan bijvoorbeeld niet aardig zijn om snel een indruk te krijgen van aantallen per aardewerkcategorie?
Dat is toch relatief simpel in MS Excel op te lossen …
👉 Er is hier uitgelegd hoe je dat kunt doen…