Geschiedenis van het spinnewiel

Schubert: Gretchen am Spinnrade

Het spinnewiel is een oude uitvinding die werd gebruikt om verschillende plantaardige en dierlijke vezels om te zetten in draad of garen, die vervolgens op een weefgetouw tot stof werden geweven. Het is onzeker wanneer en waar het spinnewiel werd uitgevonden. Historici hebben verschillende theorieĆ«n. In ‘Ancient History of the Spinning Wheel’ traceert de Duitse auteur en wetenschapshistoricus Franz Maria Feldhaus de oorsprong van het spinnenwiel terug naar het oude Egypte. Maar andere historische documentatie suggereert dat het tussen 500 en 1000 na Chr. uit India zou stammen, terwijl anderen China noemen. Het spinnewiel zou bij de laatstgenoemde theorie in de late middeleeuwen en vroege renaissance van China naar Iran zijn gebracht, van daaruit naar India en tenslotte naar Europa.  

De evolutie van spinningtechnologie 

Een spinrok, een stok of spindel waarop wol, vlas of andere vezels met de hand worden gesponnen, wordt horizontaal in een frame gehouden en rondgedraaid door een via een wiel aangedreven riem. Over het algemeen werd het spinrok in de linkerhand gehouden, terwijl de wielriem langzaam naar rechts werd gedraaid. Bewijs van vroege handspindels, waaruit uiteindelijk spinnenwielen zouden evolueren, zijn gevonden in opgravingen in het Midden-Oosten, dateren van 5000 v.Chr.  Spinnen werd gebruikt om draden te maken voor de stoffen waarin Egyptische mummies waren gewikkeld en waren ook de belangrijkste gereedschappen voor het spinnen van touwen en het materiaal waaruit scheepszeilen werden gemaakt. 

Omdat het met de hand spinnen tijdrovend was en het meest geschikt voor kleinschalige productie, was het vinden van een manier om het proces te mechaniseren een natuurlijke ontwikkeling. Hoewel het enige tijd zou duren voordat de technologie Europa bereikte, hadden de Chinezen tegen de 14e eeuw door water aangedreven draaiende wielen bedacht.  

Omstreeks 1533 werd in de regio Saksen een spinnenwiel gebruikt met een stationair verticaal stang- en spoelmechanisme en de toevoeging van een voetpedaal. Voetkracht maakte de handen vrij om te draaien, waardoor het proces veel sneller ging. De flyer, die het garen verdraaide terwijl het werd gesponnen, was een andere 16e-eeuwse vooruitgang die de snelheid van de productie van garen en draad dramatisch verhoogde. 

Bron: https://nl.kyaaml.org/spinning-wheel-evolution-1992414-4356