Classificatie van archeologische waarnemingen door middel van numerieke analyse is een mogelijkheid om een scherpere classificatie mogelijk te maken.
šØāš Gebruik maken van bekende statistische methoden zoals factoranalyse en discriminatieanalyse kan helpen in een multidimensionale ruimte snel een rangschikking te verkrijgen.
š¤Ø Nou, dat klinkt heel geleerd en imponerend, maar in feite is het basisidee nogal simpel! En bovendien heel goed toe te passen in de archeologie! š
šHet basisidee van dit soort methodes is overigens ook laagdrempelig verder uitgewerkt in een leuke mini-instapcursus. (Klik hier). š
We kunnen dit demonstreren aan de hand van een eenvoudig voorbeeld: stel we hebben een willekeurige set blokjes, met volkomen willekeurige hoogte, breedte en diepte. Dat zijn drie dimensies die eenvoudig zijn voor te stellen. We begrenzen de grootte van de blokjes door een set te kiezen van alle blokjes met een inhoud liggend tussen de twee uitersten. En laten we aannemen dat de set bestaat uit 25 blokjes.
De vraag is nu: hoe sorteren we deze willekeurige set blokjes nu in de dimensies (hoogte, breedte en diepte)?
en na wat rekenwerk…
Vervolgens maken we het nog wat spannender… Nu wordt er een eigenschap (‘dimensie’) aan toegevoegd, stel bijvoorbeeld: kleur. Hoe sorteren we dan? Deze vierde dimensie is al niet meer eenvoudig voor te stellen. Toch moet er een antwoord op de vraag worden gegeven. …
Zo kunnen er nog meer dimensies worden toegevoegd, zoals bijvoorbeeld gewicht, temperatuur, ruwheid van de oppervlakken, en zo voorts, en zo voorts.
De toe te passen methodiek is nog steeds dezelfde: het probleem ‘wat hoort er nu bij elkaar?’ valt op te lossen met standaard numerieke methoden!
De wezenlijke vraag voor ons is uiteraard hoe we deze techniek kunnen toepassen in ons aandachtsgebied: Archeologie! Zijn er praktische voorbeelden te bedenken? Jazeker, denk maar aan aardewerk-classificatie; bijvoorbeeld: Hoe herken je vormen van randfragmenten, en maak je een objectieve inschatting van de dichtst bijliggende soort waarbij dit fragment zou kunnen horen?
Meer weten? Lees het rapport dat hieronder is weergegeven:
Zin-en-onzin-van-numerieke-analyse-in-de-archeologie-13-03-2020-2We hebben nog een voorbeeld: Aardewerkassemblages in de Kromme Rijnstreek. (Concept).
Het rapport behandeld de vraag ‘Hoe kunnen we het vondstenspectrum van de ene locatie vergelijken met die van een andere locatie?’
Aardewerkassemblages-als-Cultuurindicator-v2-07-04-2020Ook een detailonderzoek zoals het onderstaande is zo’n toepassing;
Romeins-tafelaardewerk-in-het-Kromme-Rijngebied-v1bEen ander sprekend voorbeeld van multidimensionale analyse wordt gegeven in āGreppels, hooibergen en mestkuilen ā twee middeleeuwse boerenerven in Leidsche Rijn (Utrecht)ā ā Basisrapportage Archeologie 89 , en meer in het bijzonder daarin hoofdstuk 13.4.6 āVergelijking met eerder macro-restenonderzoek in Leidsche Rijnā Blz. 127-133. (Kamp, 2018). Zie hieronder:
2018-08-BrA-89-Greppels-hooibergen-en-mestkuilen
Tenslotte is er voor de die-hards ook nog (in het Engels’) een boekwerk ‘Quantitative analysis in Archaeology’ (VanPool, T.L. & Leonard, R.D. – 2011), of ‘Statistics and Data Analysis in Geology’ (John C. Davis, 1986) om je verder in te lezen. … Verder is op het internet heel veel te vinden. Een goede inleiding (in het Engels) is hier te vinden. – wel even naar beneden scrollen -)
Maar wellicht heeft u ook suggesties? Laat het ons weten!